Archief vroegere gemeente Workum volledig in kaart gebracht
Het archief van de vroegere gemeente Workum over de periode 1539-1983 is volledig in kaart gebracht. Het gaat in totaal om ruim 100 meter aan archiefstukken en honderden beschrijvingen.
Historici, onderzoekers en andere geïnteresseerden kunnen vanaf heden via het www.friesarchiefnet.nl zien welke archiefstukken er zijn.
Het gaat om de volgende archiefblokken:
Om de stukken in te zien, kan een afspraak gemaakt worden met het Gemeentearchief Súdwest-Fryslân.
Vier eeuwen ontwikkeling
Het archief geeft een mooi beeld hoe Workum zich in bijna eeuwen heeft ontwikkeld en wat de rol van de gemeente daarbij is geweest. Bijvoorbeeld op het gebied van de kerkelijke zaken, onderhoud van armen, onderwijs en verkeer en vervoer. Maar ook over de Tweede Wereldoorlog is veel te vinden Het oudste stuk dateert van 29 december 1539.
Over de gemeente Workum
In 1297 werd Workum vermeld als Waltercom, circa 1327 als Waldricheim, in 1333 als Woldrichem, in 1343 als Wolderchem, in 1374 als Waerkum en in 1505 als Worckum. De plaatsnaam zou erop duiden dat het de woonplaats (Heem/um) was van de persoon Waldrik. Begin 1500 werd Zuidwest-Friesland centraal bestuurd door Albrecht van Saksen. Workum werd overvallen door troepen van Karel V. Hij verjoeg de Gelderse troepen, die zich in de kerk hadden verschanst, waarbij de kerk in brand vloog en ook de losstaande toren verloren ging. Zijn opvolger was de Habsburger stadhouder Schenck van Toutenburg. In 1533 werd in het groot arbitrage vastgesteld dat Workum een onderhoudsplicht van de zeedijken kreeg.
Doordat de handel in de 15de eeuw te maken kreeg met de concurrentie van Holland en Zeeland, ging men in Workum over tot scheepsbouw. Toen in de 17de eeuw polders werden aangelegd, werden er ook veel molens gebouwd. Hiervoor werd grenen gebruikt dat door de Oostzeevaarders werd meegenomen. In Holland en Zeeland werd meer eikenhout gebruikt dat uit Frankrijk kwam. Door de scheepsbouw bloeide de economie weer op. De haven had last van verzanding hetgeen tot inpoldering van de Workumer Nieuwland leidde.