Op de vide is een bijzondere collectiepresentatie ingericht over het houden van zwanen in de zeventiende eeuw. Een unieke uitstalling van zwanenhalsbanden en zwanenboeken.

Het recht van zwanendrift is al eeuwenlang verbonden aan Friese states en boerderijen. Dankzij dit voorrecht was het toegestaan tamme knobbelzwanen te houden in een bepaald gebied. De zwaan werd geconsumeerd als delicatesse en de slagpennen, de grote veren die nodig zijn om te kunnen vliegen, werden gebruikt om mee te schrijven. Bovenal was het houden van zwanen een statussymbool voor de elite; voornamelijk de adel en eigenerfden. 

Om aan te tonen wie eigenaar was van de dieren werden deze gemerkt met inkervingen op de snavel en de poten. Om al die verschillende zwanenmerken te kunnen herleiden, werden er zwanenboeken opgesteld met het merk en naam van de eigenaar. Een aantal van deze unieke boeken bleef bewaard en zijn te zien in deze tentoonstelling. 

Naast het merken deden sommige eigenaren hun zwanen een zogenaamde zwanenhalsband om. Dit moet vooral als statussymbool worden gezien. De halsband, van koper of messing, werd om de nek werd geplaatst en meestal voorzien van initialen of een familienaam, de naam van de state, een familiewapen en soms een jaartal. Er zijn, zover bekend, in Nederland slechts twaalf exemplaren bewaard gebleven, allemaal in de Noordelijke provincies. Deze worden op twee na allemaal in musea bewaard.

De bijzondere collectie zwanenhalsbanden en de zwanenboeken zijn t/m 1 april te zien in Museum De Tiid.