logo Cultuur Historisch Centrum De Tiid

Museumstuk van de maand

Schoenen van Titus Brandsma

Titus Brandsma

Pater, hoogleraar en verzetsheld Titus Brandsma (1881), in Bolsward geboren onder de naam Anno Sjoerd Brandsma, was onder meer voorzitter van de Katholieke Universiteit in Nijmegen en lid van de Orde van de Karmelieten. Al in een vroeg stadium waarschuwde Brandsma via publicaties in dag- en weekbladen en tijdens lezingen en colleges voor de gevaren van het nationaalsocialisme, rassenhaat en ophitsing. Hij veroordeelde de anti-Joodse maatregelen van het Hitler-regime zowel reeds voor als tijdens de bezettingstijd. Zijn verzet kostte hem uiteindelijk zijn leven. Brandsma werd begin 1942 gearresteerd en in juli van dat jaar gedeporteerd naar concentratiekamp Dachau.

Op 25 november 2021 werd door Paus Franciscus aangekondigd dat Titus Brandsma heiligverklaard wordt, door zijn heldhaftige verzet, maar ook door een wonderbaarlijke genezing die toegeschreven wordt aan Brandsma. Heiligverklaring is de hoogste katholieke eer, toegekend door de Katholieke kerk. 

De Schoenen

De schoenen van Titus Brandsma zijn te bezichtigen in de tentoonstelling van het museum in cultuurhistorisch centrum De Tiid in Bolsward.

Het verhaal

Godfried van Agthoven, die onderzoek uitvoert namens de Titus Brandsma stichting, wist het volgende over -de schoenen- te vertellen:

Toen Titus Brandsma op 6 mei 1942, in de gevangenis van Scheveningen, te horen kreeg dat hij definitief op transport naar Dachau zou worden gestuurd, heeft hij via zijn prior van de Karmelieten geprobeerd wat extra kleding opgestuurd te krijgen om mee te nemen. Uiteindelijk is dit via omwegen gelukt en ook is het hem gelukt zijn schoenen nog te laten verzolen in de gevangenis door een hulpgevangene. Op 16 mei ging de reis richting Dachau, waar hij op 26 juli overleden is. Na zijn overlijden heeft zijn neef, meester Brandsma uit Zwolle, namens de familie naar Dachau een verzoekbrief gestuurd om zijn bezittingen terug te krijgen. En wonderbaarlijk… op 4 oktober 1942 kwamen er, uit het depot van Dachau, Titus zijn aktetas en koffer opgestuurd waarin o.a. zijn hoed en zijn schoenen. Via de prior in Nijmegen zijn ze in het depot in Boxmeer beland waarvandaan ze later naar Bolsward kwamen en tentoongesteld werden in het Titus Brandsma museum en sinds kort tentoongesteld worden in De Tiid.

*De schoenen gaan in december tijdelijk terug naar het Nederlands Carmelitaans Instituut in Boxmeer i.v.m. een Karmelkringviering, maar zijn vanaf januari 2022 weer te bezichtigen in het museum in Bolsward.

Cultuur Historisch Centrum De Tiid maakt gebruik van Erfgoednet 3.0 een product van Picturae